W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego (art.138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Alimenty mogą być ustalone: orzeczeniem Sądu lub umową pomiędzy rodzicami dziecka.
A co w sytuacji, gdy zmienią się okoliczności leżące u podstaw wydanego przez sąd orzeczenia lub zawartej przez rodziców umowy ?
W takim przypadku, gdy nastąpiła istotna zmiana okoliczności po zawarciu ugody dotyczącej alimentów na dziecko lub wydania przez Sąd orzeczenia dotyczącego alimentów na dziecko możliwa jest zmiana tego orzeczenia lub umowy. W przypadku, gdy rodzice nie mogą się porozumieć konieczne jest wniesienie sprawy do Sądu.
W takim przypadku możliwe jest zmniejszenie lub zwiększenie ustalonych alimentów na dziecko, bądź też stwierdzenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego na dziecko bądź uchylenie obowiązku alimentacyjnego na dziecko.
Osoba zobowiązana do płacenia alimentów na dziecko może domagać się obniżenia świadczenia alimentacyjnego lub uznania, że ciążący na niej obowiązek alimentacyjny uległ wygaśnięciu lub żądać jego uchylenia.
Natomiast osoba uprawniona do alimentów może domagać się podwyższenia należnych alimentów.
Panuje pogląd, iż zmiana orzeczenia lub umowy o płaceniu alimentów może nastąpić poprzez umowę pomiędzy rodzicami. Zmiana orzeczenia dotyczącego alimentów lub umowy alimentacyjnej, może nastąpić zarówno w orzeczeniu, jak i w umowie, bez względu na to, w jaki sposób nastąpiło określenie dotychczasowych alimentów. Nie jest to jednak bezpieczne rozwiązanie w przypadku, gdy alimenty zostały ustalone orzeczeniem Sądu. W takiej sytuacji, strona która posiadała zasądzone alimenty wyrokiem może w każdej chwili uzyskać tytuł wykonawczy i udać się do komornika. W moje praktyce obalenie postępowania prowadzonego przez komornika, ewentualnie uzyskanie zwrotu ściągniętych kwot jest bardzo trudne i czasochłonne.
W sytuacji gdy to wyrok określa wysokość świadczeń alimentacyjnych, jego zmiana – zarówno w kierunku podwyższenia, jak też obniżenia świadczeń alimentacyjnych –nie może nastąpić w drodze umowy stron. Zawarcie takiej umowy nie uprawnia do wystąpienia do komornika, chyba że umowa została zawarta w formie aktu notarialnego, w którym zobowiązany w trybie art. 777 § 1 pkt 5 kpc poddał się egzekucji.
W jakich przypadkach można wystąpić o podwyższenie alimentów, obniżenie alimentów, uchylenie alimentów?
Art. 138 kro daje możliwość zmiany wysokości alimentów lub uchylenia alimentów, jeżeli uległy zmianie okoliczności (stosunki) związane z ich wcześniejszym ustaleniem.
Zmiana stosunków może wystąpić m.in. w przypadku:
- istotnego zwiększenia lub zmniejszenia możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji,
- istotnego zwiększenia lub zmniejszenia usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego,
- uzyskania przez dziecko możliwości do samodzielnego zaspokajania swoich potrzeb, czego nie należy wiązać z samym faktem osiągnięcia pełnoletności,
- powstania nadmiernego uszczerbku dla rodziców świadczących alimenty na rzecz pełnoletniego dziecka,
- braku starań pełnoletniego dziecka w uzyskaniu samodzielności,
- upływu czasu związany z istotnym wzrostem wysokości wydatków uprawnionego dziecka,
- zaistnienia zmiany w sferze osobistej zobowiązanego w przypadku, gdy urodziło się kolejne dziecko,
- powierzenia władzy rodzicielskiej zobowiązanemu do alimentacji,
- zawarcia małżeństwa przez osobę uprawnioną do alimentacji;
- nawiązania konkubinatu przez zobowiązanego do alimentacji, co wpływać może korzystnie na ocenę jego możliwości majątkowych.
- sprzeczności trwania dalszej alimentacji z zasadami współżycia społecznego,
- istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza,
Zmiana stosunków musi nastąpić po uprawomocnieniu się dotychczasowego orzeczenia, bądź po zawarciu umowy alimentacyjnej .
Orzeczenie, zmieniające alimenty, może działać wstecz i obejmować okres przed wytoczeniem powództwa, o ile wystąpiły wtedy okoliczności usprawiedliwiające żądanie. Jest to jednak możliwe tylko wtedy, gdy dziecko ma niezaspokojone potrzeby z tego okresu lub zostały zaciągnięte zobowiązania względem osoby trzeciej na zaspokojenie potrzeb.
W przypadku, gdy w odpowiedniej chwili nie wystąpimy o podwyższenie alimentów na dziecko jak uprawnienie do alimentów lub o obniżenie alimentów lub uchylenie alimentów bardzo ciężko nam będzie uzyskać te nasze roszczenia wstecz. Dlatego ważne jest stałe monitorowania wszystkich okoliczności które są związane zarówno z uzyskiwaniem alimentów przez dziecko jak i płaceniem alimentów na rzecz dziecka.
W przypadku, gdy chcesz wystąpić o ustalenie alimentów, podwyższenie alimentów, lub uchylenie alimentów skorzystaj z pomocy radcy prawnego. Nasza kancelaria dzięki dużemu doświadczeniu może doradzić, jakie należy podjąć kroki w Państwa przypadku. Mecenas Maria Snopczyńska jest osobą doświadczoną , gdyż od wielu lat doradza w sprawach rodzinnych, rozwodowych, separacjach, alimentach, podziałach majątku dorobkowego. Zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią pod numerem telefonu (600 944 227), aby omówić wszystkie sprawy.